Behoort u tot die patiëntengroep die last heeft van de bijwerkingen van een slaapapneumasker? Dan bent u niet alleen! Een droge mond, drukplekken enz. vormen een grote fysische en psychische belasting die de algemene aanvaarding van een slaapapneumasker verder doet afnemen. Het masker wordt niet regelmatig gebruikt, het gewenste effect blijft uit en voor uw gezondheid heeft u finaal niets bereikt. Dit hoeft niet zo te zijn. Er bestaan vandaag de dag verschillende behandelingsmogelijkheden naast het slaapapneumasker. In dit artikel tonen we u hoe u uw slaapapneu alternatief kan behandelen.

Volgens studieverklaringen hebben ongeveer 65% van de gebruikers last van een droge mond, de meest voorkomende bijwerking. Daarnaast hebben ongeveer 50% van alle patiënten te maken met drukplekken, pijn of allergieën die door het masker veroorzaakt worden. Naast het klassieke slaapapneumasker bestaan er alternatieve, zowel niet-invasieve als invasieve methoden om slaapapneu te behandelen. Welke methode voor u in aanmerking komt, is onder andere afhankelijk van de ernst van de slaapapneu en moet individueel bekeken worden in samenspraak met uw arts.

---

Niet-invasieve behandelingsalternatieven

Gedragstherapie

Het veranderen van levensstijl vormt één van de fundamenten voor een succesvolle behandeling van slaapapneu. Gevallen van lichte OSAS kunnen op deze manier behandeld worden en een alternatief bieden voor het slaapapneumasker. In alle andere gevallen zal een gewijzigde levensstijl naar alle waarschijnlijkheid bijdragen tot een verbetering van de symptomen. 

symptomen.  

Gewichtsafname

---

Afzien van alcohol en nicotine

---

Afzien van beïnvloedende medicatie

---

Slaaphygiëne

---

Positietherapie

De slaappositie speelt een belangrijke rol bij het snurken. Slapen op de rug draagt ertoe bij dat door de zwaartekracht het achterste deel van de tong, de zogenaamde tongbasis in de keel daalt en de luchtweg vernauwt. Dit is de oorzaak van tongbasissnurken en eventuele slaapapneus. 

Een behandelingsmogelijkheid van OSAS, veroorzaakt door tongbasissnurken, kan de positietherapie zijn. Ze omvat producten zoals het anti-snurkkussen, anti-snurkvestjes of snurkbandages. Deze zogenaamde rugligbelemmeringen zijn uitgerust met een stevig rugdeel uit schuimstof of een luchtkussen en zorgen ervoor dat u onmogelijk op de rug kan rollen ‘s nachts. Zoals de naam al laat vermoeden, is het de bedoeling om de rugligging als oorzaak van het tongbasissnurken aan te pakken en een slaaphouding op de zij of de buik te stimuleren.  

Als de therapie gedurende een paar maanden consequent wordt toegepast, wennen de hersenen aan de zijligging. Zo is het perfect mogelijk dat patiënten het product niet meer nodig hebben en automatisch in deze houding slapen. Het blijft kritisch kijken omdat de slaapkwaliteit hieronder kan lijden. Bovendien treden bij de meeste patiënten de apneus ook op in andere slaapposities.

---

Mra-beugels

Ingeval van lichte tot middelmatige slaapapneu kunnen mra-beugels, ook snurkbeugels genoemd, het middel en dus ook het alternatief zijn voor een slaapapneumasker. Ze zijn effectief tegen tongbasissnurken doordat ze de onderkaak en gelijktijdig de tongbasis die daar vast zit, een paar millimeter naar voren duwen. Zo wordt verhinderd dat de tongbasis in de keelholte daalt en de luchtwegen afsluit. Mra-beugels zijn verkrijgbaar in individueel aanpasbare en voorgevormde uitvoeringen. De op maat gemaakte modellen bij de tandarts of tandtechnicus zijn gevoelig duurder dan de vrij verkochte exemplaren.

Ongeveer ⅔ van de gebruikers hebben in de beginperiode last van verhoogde speekselproductie, pijn in het kaakgewricht en een droge mond. Bij de overgrote meerderheid verdwijnen de bijwerkingen echter na een gewenningsperiode van een maand. Algemeen moet men ervoor zorgen dat het gebit en tandvlees gezond zijn omdat in het slechtste geval gebitsafwijkingen hieruit kunnen resulteren. Een regelmatige controle door een tandarts wordt aanbevolen. Hier vindt u gedetailleerde informatie over snurkbeugels.

---

Medicatie

Momenteel bestaat er geen geschikte medicatie voor de behandeling van slaapapneu waarvan de doeltreffendheid beantwoordt aan de evidence-based geneeskunde.

---

Invasieve behandelingsmethodes

Blijven de niet-invasieve behandelingsmethodes zonder succes, dan kan worden nagedacht over een invasieve, ttz. een operatieve ingreep. Bedoeling van de operatie is hierbij altijd om de oorzaak van de apneu weg te nemen. Afhankelijk van de ernst van de slaapapneu en de toestand van de bovenste luchtwegen gebeurt de ingreep in de zone van de neus, gehemelte of de tong, resp. de tongbasis.   

Er bestaan dan ook verschillende methodes, waaronder kaakcorrecties en ingrepen aan de neus ter verbetering van de neusademhaling. Verder het versterken van het zachte gehemelteweefsel (uvulopalatofaryngoplastiek) als de geringe afstand tussen de achterkant van de keel en het zachte gehemelte de ademhalingstops veroorzaakt of een ingreep om de huig (uvula flap) te verwijderen. Op het vlak van tongchirurgie werd lange tijd een vermindering van het volume van de tongbasis beschouwd als oplossing. Deze methode is ondertussen achterhaald. In de plaats hiervan zijn in de laatste jaren andere therapeutische alternatieven gevonden, waaronder tongbasisimplantaten en tongzenuwstimulatoren (nervus-hypoglossus-stimulatoren) om de spieren in de tongbasis te stimuleren. Beide met de bedoeling om te verhinderen dat de tongbasis daalt.  

Twee van deze alternatieve therapieën ter behandeling van slaapapneu willen we u graag kort voorstellen.

Tongzenuwstimulator Inspire

Deze vernieuwende methode is bestemd voor patiënten met middelmatige tot ernstige OSAS, waarvoor het slaapapneumasker niet ideaal is of waarbij deze conservatieve methode niet aanslaat. In een klinische studie  kon het Inspire-systeem de apneufases verminderen met 68%. Ook de vermoeidheid overdag en het snurken verminderde. Een belangrijke voorwaarde echter is dat de patiënt geen ernstig overgewicht heeft, dwz. een Body Mass Index heeft van minder dan 35 kg/m2.

Werking

Het Inspire-systeem bestaat uit drie delen die onder de huid ingeplant worden. Een sensor aan de borstkas meet het ademritme van de patiënt en geeft deze informatie door aan een kleine generator, die zich zoals bij een pacemaker onder het sleutelbeen bevindt. Van daaruit leidt een dunne leiding naar een elektrode aan de mondbodemspieren onder de kin.

Registreert de sensor een wijziging in het ademritme, dan stuurt de stimulator een zachte elektrische impuls naar de elektrode. Deze stimuleert de mondbodemspieren en verhindert zo dat de keelholte inklapt. Op deze manier worden de luchtwegen tijdens de slaap opengehouden. Het systeem wordt met een kleine afstandsbediening geactiveerd voor het slapengaan en ‘s ochtends opnieuw uitgeschakeld.

---

Tongbasisimplantaat Revent

Het Revent-systeem komt vooral in aanmerking voor OSAS-patiënten waar de oorzaak van de ademhalingsobstructie terug te vinden is bij een naar achter glijdende tongbasis. Het systeem wordt door middel van een minimale invasieve ingreep door de huid in de mondbodem en tong ingebracht.

Werking

Het gaat hier om één tot vier staafvormige implantaten uit elastische silicone met aan het einde een gleuf. Deze dient na de inplanting voor de ingroeiing en fixatie. Voor de ingreep worden de implantaten ommanteld met een materiaal dat enkele weken later door het lichaam wordt afgebroken. Daardoor trekken de staafjes samen en verhinderen bijgevolg dat de tongbasis naar achteren glijdt. Dankzij de elasticiteit van de implantaten heeft dit geen invloed op de normale tongbewegingen.

Naast de risico’s van de ingreep voor de gezondheid, is ook het resultaat finaal niet gegarandeerd. Hoe hoger de Body Mass Index en de Apneu Hypopneu Index des te kleiner de kans op succes. Hier vindt u een overzicht over de verschillende operatieve mogelijkheden.