Mra beugels helpen in veel gevallen tegen slaapapneu. Ondertussen vallen ze ook onder de zorgverzekeringsuitkering. Hoe doeltreffend zijn ze en in welke gevallen betaalt het ziekenfonds?

---

1. Wat is een mra beugel?

Een mra slaapapneu beugel bestaat uit medische, met elkaar verbonden bogen uit kunststof die tijdens de slaap op de tanden gedragen worden. Deze duwen de onderkaak en dus ook de tong en tongbasis naar voren. Daarom wordt de mra beugel genoemd als mra beugel van de onderkaak. Zo wordt de keelholte en de luchtwegen vrij gehouden. Hierdoor wordt een vaak voorkomende oorzaak van snurken en slaapapneu aangepakt, namelijk dat de verslapte tongbasis naar achteren in de keelholte glijdt en deze vernauwt of zelfs afsluit. 

De mra beugels kunnen uit één of 2 delen bestaan.  

Hoogwaardige beugels bestaan vaak uit twee delen, terwijl in het instapsegment meestal monoblok-beugels voorkomen.

Dit is niet verrassend. Een vergelijking tussen beide beugeltypes toont aan dat eendelige beugels twee belangrijke nadelen hebben ten opzichte van tweedelige beugels:

• Ten eerste, de aanzet kan niet precies worden afgesteld. Want de aanzet wordt bij aanpassing afgesteld terwijl de gebruiker zijn onderkaak naar voren brengt. Voor een nieuwe aanzet instelling moet de volledige aanpassing herhaald worden. Dit kan snel aanleiding geven tot materiaalmoeheid. 
• Ten tweede, soms kan men de kaakgewrichten niet zijdelings bewegen. Dit kan snel leiden tot pijn in de kaakgewrichten en spanningen.

	Eendelige beugel	Tweedelige beugel
Instelling aanzet
Instelling aanzet	– TIJDENS de aanpassing, enkel mogelijk met een nieuwe aanpassing	+ NA de aanpassing, regelbaar zonder nieuwe aanpassing
Precisie-instelling
Precisie-instelling	– Onnauwkeurig (gebruiker duwt de onderkaak naar voren tijdens de aanpassing)	+ Vrij nauwkeurig tot heel nauwkeurig, afhankelijk van het systeem
Zijdelingse beweeglijkheid kaakgewricht
Zijdelingse beweeglijkheid kaakgewricht	– Geen	– Laag tot hoog (afhankelijk van het systeem)
Mondademhaling
Mondademhaling	+/- Regelmatig geblokkeerd	+/- Beperkt tot onbeperkt

Monoblok-beugels zijn handig als twee oorzaken aan de basis liggen van het snurken, namelijk een vernauwde keelholte en bijkomend trillend gehemelteweefsel. Want ze zorgen er niet alleen voor dat de keelholte vrij blijft maar blokkeren ook de mondademhaling die het gehemelteweefsel doet trillen. Uitgangspunt voor dit snurktype is dat er gesnurkt wordt in elke positie.

---

Deze mra slaapapneu beugels (tweedelig) zijn heel populair bij onze klanten

---

2. Hoe werken mra beugels?

Belangrijkste toepassingsgebied van mra slaapapneu beugels zijn snurken in rugpositie en positie-afhankelijke obstructieve slaapapneu. Van positie-afhankelijkheid is er normaal sprake wanneer het snurken of de obstructieve slaapapneu in rugpositie minstens dubbel zo vaak voorkomt als in zijligging.   

Oorzaak hiervan is dat de tongbasis tijdens de slaap verslapt, in de keelholte glijdt en deze vernauwt of zelfs afsluit.   

Hiertegen helpen onderkaak mra beugels. Ze verhinderen doeltreffend dat de tong tijdens de slaap naar achteren in de keel kan glijden doordat de onderkaak een paar millimeter naar voren gepositioneerd is en daardoor de tongspier onder lichte spanning plaatst. Door deze lichte spanning kan de tongspier niet meer naar achteren in de keel glijden. De luchtwegen blijven vrij. U slaapt zonder gevaarlijke ademhalingstops en vervelende snurkgeluiden.  

Dit wordt geïllustreerd in de volgende afbeelding:

Mra beugels zijn een erkend middel tegen positie-afhankelijk snurken en positiegerelateerde slaapapneu. Hoe doeltreffend mra beugels werken tegen positie-afhankelijke obstructieve slaapapneu hangt af van de ernst van de ziekte:

• Bij lichte en middelmatige slaapapneu kunnen mra beugels het aantal ademhalingstops zodanig verminderen dat de slaapapneu niet meer als ziekte gecatalogeerd wordt. Hiervan is sprake als er minder dan vijf ademhalingstops per uur zijn.  
• Bij zware slaapapneu (meer dan 30 ademhalingstops / significante ademvermindering per uur) kunnen mra beugels het aantal ademhalingstops weliswaar gevoelig verminderen maar vaak niet onder vijf per uur brengen. De ernstigheidsgraad van de slaapapneu is dan wel sterk verminderd maar ze is niet verholpen. Mra slaapapneu beugels worden in dit geval ingezet parallel met de CPAP-therapie om de noodzakelijke overdruk te verminderen of ingeval een CPAP-therapie voor de patiënt niet in aanmerking komt (therapiegedachte: slaapapneu verminderen is beter dan helemaal geen therapie). 

---

3. Wanneer kan een mra beugel gebruikt worden?

Om een mra beugel te kunnen gebruiken moeten volgens onze praktijkervaring twee voorwaarden vervuld zijn:

• Er moeten respectievelijk tien gezonde tanden in de bovenkaak en onderkaak aanwezig zijn, dus in totaal minstens twintig tanden. 
• Deze moeten als volgt verdeeld zijn: vijf gezonde tanden telkens aan de linker- en rechterkant van de bovenkaak evenals vijf gezonde tanden aan de linker- en rechterkant van de onderkaak. 

Onderkaak mra beugels kunnen ook gedragen worden bij:

• vast verankerde bruggen, gedeeltelijke of volledige kronen (maar niet als deze niet stevig of in een slechte toestand zijn)  
• vast verankerde prothesen en implantaten (eventueel na medische toelichting)

Vóór gebruik van een mra beugel moet er altijd overleg gepleegd wordt met de behandelende arts wanneer de gebruiker 

• losse tanden heeft of indien de bovenste en onderste voortanden niet gezond zijn, 
• lijdt aan kaakpijn, een ernstige tandvlees- of kaakgewrichtsaandoening of andere kaakklachten heeft, 
• lijdt aan chronisch astma of epilepsie, 
• tandbeugels, knarsbeugels of aligners draagt.

---

4. Welke zijn de bijwerkingen van mra beugels?

Zoals bij de meeste medische producten kunnen ook bij mra beugels bijwerkingen optreden. Zo kan er zich tandgevoeligheid, een sterke speekselproductie of een wijziging in de tandpositie voordoen. De meeste bijwerkingen zijn echter van voorbijgaande aard of kunnen gewoon verholpen worden.

Bijwerkingen mra beugel	Hoe kan men dit verhelpen?
Ochtendlijke tandgevoeligheid	Bij het opstaan 3 tot 4 keer de kaken op elkaar drukken. Normaal gezien verdwijnt de tandgevoeligheid dan.
Gevoel van spanning op het kaakgewricht	Gebit opnieuw in de “normale toestand” brengen door: bij het opstaan 3 tot 4 keer de kaken op elkaar drukken eventjes op kauwgom kauwen aan de rechter- en linkerkant van de tandkrans met de geopende hand voorzichtig druk naar achteren uitoefenen op de onderkaak
Pijn aan de oorbasis	Treedt vaak op bij het begin van het gebruik maar verdwijnt normaal gezien snel. Dit kan verholpen worden door de aanzet te verminderen bij het begin en vervolgens stapsgewijs te verhogen.  Bovendien kunnen hier ook oefeningen behulpzaam zijn die het gebit in de “normale toestand” brengen (zie punt “spanningsgevoel op kaakgewricht”).
Sterke speekselproductie	Verdwijnt normaal gezien na enkele dagen van regelmatig gebruik.
Verbinding van tanden van de bovenkaak en onderkaak is veranderd	Zie punt “gevoel van spanning op gewricht”.

---

5. Wat kost een mra beugel?

Dit is afhankelijk van het soort mra beugel. Men maakt in principe een onderscheid tussen beugels die door een tandarts of een tandtechnicus worden gemaakt (zog. individueel op maat gemaakte beugels) en industrieel geproduceerde beugels:

• tandheelkundige individuele beugels kosten, afhankelijk van de productiewijze en het systeem, tussen de 500 en 900 euro ongeveer. 
• industrieel geproduceerde beugels, die als medisch product beschouwd worden, kosten tussen de 50 en 150 euro.

Dit significant kostenverschil hangt samen met de heel verschillende productiewijze van beide beugeltypes:

• Bij individuele beugels wordt eerst een afdruk van de tanden in de boven- en onderkaak genomen (met een afdrukvorm of 3D-scan). Hiervan maakt men in het tandtechnisch labo een model op basis waarvan de beugel vervaardigd wordt en vervolgens door de tandarts aangepast wordt aan het gebit. Daarna wordt de aanzet ingesteld.   
• Industriële beugels worden uit kunststof vervaardigd, die in de regel vervormd kunnen worden in een warmwaterbad. De beugel kan dan in verwarmde en dus zachte toestand op de tandkrans geplaatst en aan het gebit aangepast worden. Ze worden dan ook vaak boil & bite beugels genoemd. De aanzet kan bij de aanpassing of na de aanpassing ingesteld worden.

---

6. Wordt de mra beugel terugbetaald door de zorgverzekeraar?

Betaalt de zorgverzekeraar de mra beugel? In principe geldt: een mra beugel wordt slechts betaald als het snurken effectief een aandoening is. Staat het snurken niet in verband met ademhalingstops (zog. gewoon snurken) dan wordt het niet als aandoening beschouwd. In dit geval geldt er algemeen geen terugbetaling van de mra beugel.  

Wordt daarentegen obstructieve slaapapneu gediagnosticeerd, dan zal de mra beugel in principe door de zorgverzekeraar betaald worden.  

Hierbij gelden drie belangrijke voorwaarden:

• een voorschrift van een somnoloog, longspecialist, KNO-arts of neuroloog is noodzakelijk.  
• overdruktherapie (beademing met CPAP-masker) voor de behandeling van zware slaapapneu kan niet succesvol uitgevoerd worden.  
• er moet sprake zijn van een tandtechnisch vervaardigde individuele beugel, die door de tandarts ingesteld en gecontroleerd wordt. Industriële beugels worden niet terugbetaald door de zorgverzekeraar.