De strijd tegen het snurken lijdt vaak tot onzekerheid en frustraties. Vele patienten zien een operatie als laatste redmiddel. Maar moeten zij werkelijk onder het mes? Wij lichten enkele veelvoorkomende ingrepen uit en bespreken door voor- en nadelen. Ook alternatieve therapie mogelijkheden worden aangeboden. In veel gevallen helpt bijvoorbeeld een mondstuk, dat ‘s nachts wordt gedragen.
Chirurgische ingrepen worden zowel bij patiënten met slaapapneu als bij primair snurken uitgevoert. Omdat primair snurken vanuit medisch oogpunt niet gezien wordt als een aandoening, moet u als “eenvoudige snurker” de kosten van de operatie meestal zelf dragen. De situatie is anders voor patiënten die snurken als gevolg van obstructief slaapapnneu. Als de operatie medisch geïndiceerd is, wordt deze ook gedekt door de ziekenfondsen.
Het is niet mogelijk om een algemene uitspraak te doen over de vraag of een operatie tegen snurken zinvol is. Het hangt veeleer af van de situatie in het individuele geval. Men moet zich echter zorgen maken dat een snurkenoperatie – zoals elke chirurgische ingreep – bepaalde gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. In gevallen waarin weefsel chirurgisch wordt aangespannen, bestaat ook het risico dat het aanspannende effect na verloop van tijd afneemt en het snurken weer begint. Bijzondere voorzichtigheid is geboden voor patiënten met overgewicht, want hoe hoger de Body Mass Index (BMI), hoe lager het succes van de snurken operatie. Daarnaast hebben mensen met overgewicht ook een verhoogd risico op complicaties tijdens anesthesie of wondgenezing.
De meest voorkomende chirurgische ingrepen worden uitgevoerd in het gebied van de neus, het gehemelte en de tong of de basis van de tong.
Neuschirurgie
Snurken treedt op wanneer de neusademhaling niet optimaal functioneert. Dit kan het geval zijn als de ademluchtstroom door vernauwingen of verklevingen in de neus beperkt is. Afhankelijk van de individuele anatomie kan een correctie van het neustussenschot, een correctie van de neus, een vermindering van de grootte van de turbinaten of een verkleining van de poliepen nuttig zijn. Als de neusademhaling wordt belemmerd omdat de neusgaten onstabiel zijn of gemakkelijk inklappen bij inademing, bestaat de chirurgische ingreep meestal uit het stabiliseren van de neusgaten met kraakbeenimplantaten.
Een inklapping van de neusgaten kan echter ook zonder chirurgie worden gecorrigeerd. Om dit te bereiken kunt u ‘s nachts een neusspreider (ook wel: neusdilator) in de neus doen. Daar verwijden ze de neusgaten van binnenuit, zodat ze niet kunnen instorten.
Chirurgie aan het zachte gehemelte
Het doel van een operatie aan het zachte gehemelte is ofwel om overtollig keelholte slijmvlies te verwijderen of om het palatale weefsel mechanisch te verstevigen. De laatste methode wordt voornamelijk gebruikt voor velar snurken – snurken veroorzaakt door het zachte gehemelte. Zo moet worden voorkomen dat het weefsel gaat trillen, omdat dit de vervelende geluiden veroorzaakt. Het is belangrijk om zo voorzichtig mogelijk te werk te gaan tijdens deze procedure, omdat anders de gehemelte spieren beschadigd kunnen raken. Dit kan leiden tot problemen bij het slikken en bij het spreken.
UPPP
Der Klassiker der Gaumenchirurgie ist die uvulo-palato-pharyngo-plastiek (afgekort UPPP) Tijdens deze chirurgische ingreep wordt de musculatuur of het slijmvlies van de achterste palatale boog ingesneden, verzameld en gehecht, zodat het zachte gehemelte sterker wordt uitgerekt en, indien nodig, naar voren wordt gebracht. Als de uvula wordt vergroot, wordt deze ook ingekort in het kader van de UPPP. Als de palatine tonsillen (Tonsilla palatina) nog steeds aanwezig zijn bij de patiënt, worden ze meestal verwijderd tijdens deze operatie.
Het doel van de procedure is om het weefsel in het gehemelte zoveel mogelijk aan te spannen, zodat de patiënt met zo min mogelijk weerstand kan ademen. Dit wordt gedaan door de afstand tussen het zachte gehemelte en de achterwand van de keel te vergroten. Of door het zachte gehemelte of het weefsel rond de huig zodanig aan te spannen dat het niet meer door de ademluchtstroom kan gaan trillen.
In het verleden werden niet alleen slijmvliezen maar ook spierweefsel verwijderd, wat leidde tot problemen met slikken, verstikking en hoesten. Vandaag de dag verwijdert de operatie meestal alleen het overtollige slijmvlies op de palatale boog, die leiden tot knelpunten in de luchtwegen.
Uvulopalatofaryngoplastiek (UPPP) wordt met succes gebruikt bij de behandeling van obstructieve slaapapneu (OSAS) wanneer de kleine afstand tussen de achterkant van de keel en het zachte gehemelte de ademhaling stopt. In dit geval wordt de chirurgische methode gebruikt die door de Deutsche Gesellschaft für ENT-Kunde (Duitse KNO-vereniging) in haar richtlijnen bij specifieke therapie bij OSAS wordt aangeraden. Het succespercentage op korte termijn na de operatie is ongeveer 50 tot 60%. De werkzaamheid neemt echter mettertijd af naarmate het weefsel uitrekt. Op de lange termijn ligt het succespercentage rond de 40 tot 50%.
UPPP kan ook leiden tot goede resultaten in gevallen van primair, niet-medisch snurken – als velar snurken de oorzaak van de snurkgeluiden is. Maar ook hier geldt echter dat het weefsel in de gehemelteboog na verloop van tijd verslapt – met als gevolg dat het snurken kan terugkeren. Bovendien zijn er tegenwoordig modernere, minder drastische methoden, zodat deze “radicale operatie” op de terugtocht is.
Als u last heeft van een slap en zachte gehemelte, maar er de voorkeur aan geeft om niet onder het mes te gaan dan is een anti-snurkmondstuk mogelijk een goed alternatief. Het blokkeert de mondademhaling en verhinderd daarmee dat de mondademhaling het weefsel in de keel doet vibreren.
Uvula-Flap
Bij de zogenaamde uvula flap wordt de huig opgevouwen en aan het gehemelte gehecht.
Het doel van deze procedure is om de huig als oorzaak van snurken te bestrijden. Als het stevig is genaaid, kan het niet meer in trilling worden gebracht door de ademhaling. De geluidsbron voor snurken wordt zo weggenomen.
De operatie is geschikt voor velar snurkers, d.w.z. gewone snurkers waarbij trillingen optreden in het gebied van het zachte gehemelte en de huig.
De ingreep is relatief klein. Patiënten klagen echter dat ze last hebben van slikken en spraakproblemen door de afwezigheid van de huig. Een wapperende huig kan ook met behulp van een mondstuk worden bijgestuurd. Hier kunt u adembarriëre hulp bieden, deze wordt ‘s nachts gedragen waardoor mondademhaling wordt verhinderd.
LAUP
Bij lasergeassisteerde uvulopalatoplastiek (LAUP) wordt in plaats van een scalpel een laser gebruikt. De laser snijdt en sluit de wondranden in één bewerking. Daarom is deze methode is operationeel zeer voorzichtig. Net als bij UPPP verwijdert deze operatie overtollig weefsel uit het zachte gehemelte. Ofwel worden de huig en het omliggende slijmvlies verwijderd, ofwel worden de bogen van het gehemelte aanzienlijk vergroot met behoud van de huig.
Deze chirurgische methode wordt niet aanbevolen voor de behandeling van obstructieve slaapapneu (OSAS). Enerzijds vanwege het vrij lage succespercentage (tussen de 20 en 30%) en anderzijds vanwege de ongecontroleerde littekens, die zelfs de slaapapneu kunnen versterken. Gedetailleerde informatie over LAUP bij OSAS is te vinden in de essay over het thema LAUP 
aan de Charité Berlin van 2013.
Laserondersteunde uvulopalatoplastiek (LAUP) kan geschikt zijn voor de behandeling van eenvoudig “velar”snurken. Het gemiddelde slagingspercentage van lasergeassisteerde uvulopalatoplastiek (LAUP) wordt geschat op ongeveer 50%. Omdat het palatale weefsel na verloop van tijd weer slap wordt, is het succespercentage op lange termijn waarschijnlijk iets lager.
Daarnaast moet rekening worden gehouden met de bijwerkingen die de procedure kan hebben. Patiënten klagen bijvoorbeeld over postoperatieve keelpijn, droge mond, vreemd lichaamsgevoel als gevolg van littekens en spraakveranderingen die leiden tot nasale klank. Een operatie in de mond is niets voor u? Dan kan een mondstuk tegen snurken interessant zijn. Deze wordt ‘s nachts gedragen en verhinderd de ademhaling door de mond.
Radiofrequentieherapie
Radiofrequentietherapie is een procedure die geen scalpel of laser vereist. In plaats daarvan wordt een kleine sonde gebruikt om een elektrische stroompuls in het palatale weefsel te geven. Het weefsel op de prikplaats warmt op en coaguleert (= branden). Er ontstaat een kunstmatig litteken dat ervoor zorgt dat het weefsel in het zachte gehemelte samentrekt, aanhaalt en structureel verhardt. Radiofrequentietherapie is relatief minder belastend en wordt als minder pijnlijk ervaren.
Het doel van radiofrequentietherapie is het zachte gehemelte aan te spannen door het weefsel te krimpen en te voorkomen dat het door de ademluchtstroom trilt.
Het voordeel van radiofrequentietherapie ten opzichte van UPPP is dat het poliklinisch kan worden uitgevoerd. Daarnaast zijn er minder bijwerkingen en is de pijn lager geclassificeerd. Het nadeel van deze therapie is dat het moeilijker is om de therapie te herhalen als het palatale weefsel na verloop van tijd weer verslapt. Het palatale weefsel is al getekend met littekens en kan slechts in beperkte mate worden “verwerkt”.
Radiofrequentietherapie is geen voorkeursoptie voor de behandeling van obstructieve slaapapneu.
Bent u op zoek naar een alternatief voor chirurgische radiofrequentietherapie? Dan kan de Anti-Snurkbeugel Velumount voor u interessant zijn. Het stabiliseert de palatale boog met een kleine lus. De anti-snurkbeugels kunnen eenvoudig in de mond worden ingebracht voordat men naar bed gaat.
RF-UPP
RF-UPP maakt gebruik van een combinatie van laserondersteunde uvulopalatoplastie (LAUP) en radiofrequentietherapie. Het zachte gehemelte wordt verstijfd met behulp van een radiofrequentiesonde. (zie uitleg over Radiofrequenztherapie). Zugleich Tegelijkertijd wordt de laser gebruikt om overtollig weefsel te verwijderen uit de palatale bogen en de huig. (zie Laser-assist Uvulopalatoplastik LAUP).
Zachte gehemelte implantaten
De tot nu toe beschreven methoden zijn erop gericht om weefsel uit het gehemelte en de keel te verwijderen of aan te spannen. Het inbrengen van zachte gehemelte-implantaten dient daarentegen om de bestaande structuur van het gehemelte structureel te versterken, d.w.z. te stabiliseren door het inbrengen van plastic staven.
De zachte gehemelte-implantaten van polyester worden via kleine incisies in het weefsel ingebracht en leiden tot een mechanische versterking van het gehemelte. Ze vertegenwoordigen een chirurgische ingreep met kleine complicaties. Sommige patiënten meldden een minimaal tijdelijk vreemd lichaamsgevoel of moeite met slikken of spreken. Het is mogelijk dat de implantaten worden afgewezen. Deze complicatie is echter uiterst zeldzaam.
Voorwaarde voor deze procedure is dat er voldoende weefsel over de gehemelte spieren zit om de implantaten in te laten passen. Dit is niet het geval met elk gehemelte. Meer informatie over deze therapie is te vinden op Youtube op de site van de fabrikant Pillar Procedurelaup .
Als u niet over de voorwaarden voor een zacht gehemelte-implantaat beschikt of bang bent voor een operatie, dan kunt u naar alternatieven kijken. Zo kunt u bijvoorbeeld het gehemelte trainen en zo het verslappen voorkomen. Geschikte producten hiervoor zijn de Dragon Pearl en ook de FaceFormer. Ze worden beschouwd als effectieve trainingsinstrumenten in de strijd tegen snurken. Ze zorgen er – net als bij een operatie – voor een rustige nacht zonder zonder het gebruik van hulpmiddelen.
Aan de andere kant kunt u ook gebruik maken van een mondstuk om het snurken te verhinderen dat het zachte gehemelte weefsel überhaubt in beweging kan komen.
Tongchirurgie
Tongchirurgie is een mogelijke oplossing voor een snurkprobleem wanneer de tong (of het achterste deel van de tong) zeer volumineus is en daardoor ofwel de luchtwegen in de keelholte vernauwt of bijzonder hoog in de mondholte staat en een vernauwing van het gehemelte veroorzaakt.
Het grote volume van de tong kan verschillende oorzaken hebben: Aan de ene kant kan de tong sterker en groter zijn dan normaal. Maar zelfs een normaal grote tong kan de keel vernauwen als er gewoonweg niet genoeg ruimte in de mond is. Dit gebeurt wanneer de onderkaak te klein is of naar achteren wordt verschoven. Ze spreken van retrognathia of een vluchtende kin. De basis van de tong zelf kan echter ook vergroot worden als de amandelen van de tong die zich daar bevinden in omvang toenemen (bijv. als onderdeel van een ontsteking).
Chirurgische ingrepen op de tong verminderen vooral het volume van de basis van de tong of zorgen ervoor dat de basis van de tong niet meer (volledig) over de luchtwegen kan liggen.
Of de tong of de basis van de tong uw ademhaling tijdens de slaap belemmert en u daarom snurkt, kan ook worden bepaald door een eenvoudige test thuis te maken. Als de oorzaak van het snurken in de basis van de tong ligt, zou een alternatief voor chirurgische ingreep een onderkaak beugel (snurkbeugel) kunnen overwegen. Het trekt de onderkaak iets naar voren tijdens de slaap en voorkomt zo dat uw tong de luchtwegen blokkeert. Als u alleen op uw rug ligt te snurken, heb je waarschijnlijk last van positieafhankelijk snurken. Dan kunt rugpreventie middelen gebruiken, deze zorgen ervoor dat u alleen in zij- of buikligging kunt slapen.
Tegen obstructieve slaapapneu (OSA), dat (mede)veroorzaakt wordt door het wegzakken van de tongbasis, zijn er de laatste jaren verdere behandelingsalternatieven geopend. Enerzijds zijn er tongpacemakers (zenuwhypoglossusstimulatoren) op de markt gekomen. Aan de andere kant zijn er nu tongimplantaten die voorkomen dat de basis van de tong terugzakt.
UAS – Tongpacemaker
UAS (Upper Airways Stimulation) is een stimulatietherapie van de bovenste luchtwegen. Een tongpacemaker wordt chirurgisch in het lichaam ingebracht. Het stimuleert een zenuw in de nek (N. hypoglossus) met lichte elektrische impulsen. Dit is verantwoordelijk voor de spieractiviteit in de basis van de tong en op de bodem van de mond. De elektrische impulsen prikkelen het en zorgen ervoor dat de bijbehorende spieren gespannen worden. Als gevolg daarvan, de tong blijft in zijn oorspronkelijke positie in de mandibulaire boog en glijdt niet naar achteren in de keel. De luchtwegen blijven open en er zijn geen ademhalingsonderbrekingen.
Er zijn acuteel meerdere aanbieders voor deze therapie. De Inspire Therapie taclet de elektrische impulsen afhankelijk van het ademgedrag van de drager. Dit betekent dat alleen als er een ademhalingsonderbreking is, er een impuls wordt afgegeven. De ImThera Therapie en de Nyxoah Therapie doen dit met een vaste impulsfrequentie. Dit betekent dat ze met regelmatige tussenpozen impulsen geven – onafhankelijk van actuele ademgedrag.
Eenmaal geïmplanteerd zijn de apparaten zeer eenvoudig te gebruiken. Inspire en ImThera werken met een externe afstandsbediening (zoals een pacemaker) waarmee u de pacemaker kunt inschakelen voordat u naar bed gaat en uitschakelen wanneer u opstaat. Nyxoah wordt geactiveerd door een klein stukje onder de kin aan te brengen en gedeactiveerd door het te verwijderen.
De UAS-methode wordt alleen uitgevoerd in gespecialiseerde klinieken – onder andere in Duitsland in München en in Mannheim .
Tongimplantaat
Bij tong-implantaatchirurgie wordt een plastic structuur in de tongspier geïmplanteerd. Het doel is om de basis van de tong te grijpen, d.w.z. om hem iets naar voren te trekken of in een voorwaartse positie te houden. Tijdens de slaap zou het voor de basis van de tong onmogelijk moeten zijn om de ademhalingswegen te verschuiven, waardoor de ademhaling stopt (apnoea).
Afhankelijk van de leverancier kunnen verschillende materialen worden geplant. In het geval van de leverancier Revent Medical vier siliconenbuizen met lussen worden in het achterste gedeelte van de tong geplaatst. De implantaten groeien samen in de tongspier en krimpen binnen enkele maanden. Dit zorgt ervoor dat ze het spierweefsel samentrekken en het achterste deel van de tong verzamelen. De aanbieder Medtronic AIRvance Procedure volgt een andere procedure, In het onderkaakbot in de kin wordt een ankerplaats geïmplanteerd, van waaruit een plastic lus naar de basisspier van de tong leidt. De lus wordt onder spanning gezet en houdt de tong in zijn voorwaartse positie.
Als het idee van een implantaat in uw tong u niet aanspreekt dan kunt u misschien kijken of een anti-snurkbeugel voor u zou kunnen werken. Het zet de onderkaak iets onder spanning en voorkomt dat de basis van de tong te ver in de keel wegzakt tijdens de slaap en het blokkeren van de luchtwegen. Wanneer u alleen op uw rug ligt te snurken, heeft u waarschijnlijk last van positieafhankelijk snurken. Dan kunt u een positietherapie overwegen, deze zorgt ervoor dat u alleen op uw rug of buik kunt slapen.
Samenvattend
Of je onder het mes gaat voor rustige nachten blijft je persoonlijke beslissing. Neem niettemin nota van uw algemene gezondheidstoestand en benadert u de procedure met realistische verwachtingen. Welke chirurgische techniek wordt gebruikt hangt vooral af van de individuele factoren van de patiënt. De locatie van het snurken en de anatomie van de snurker spelen een belangrijke rol. Daarom is een grondig onderzoek noodwending, omdat sommige procedures voor sommige snurkers nauwelijks of helemaal niet geschikt zijn.
Bij de meeste van de genoemde chirurgische methoden is er ook het probleem dat het weefsel in het keelgebied na een operatie niet permanent strak blijft zitten. Immers, de oorzaak van de weefselzwakte wordt niet geëlimineerd, maar alleen weefsel dat gevoelig is voor verslapping wordt opnieuw gespannen. In veel gevallen gebeurt het dat je na een paar jaar (of soms maanden) hetzelfde probleem hebt als voor de operatie. Men kan deze ontwikkeling vergelijken met het jojo-effect van een dieet. Of zoals Dr. Douglas Bradley (hoofd van de laboratoria voor slaaponderzoek van het Universitair Gezondheidsnetwerk Toronto Rehabilitatie Instituut en Toronto General Hospital) het stelt: “Chirurgie is vaak eerst effectief, maar dan komt het snurken terug – met een andere frequentie of andere kenmerken. Daarna begint het zoeken naar de oorzaak en een oplossing opnieuw.
Vind de oplossing tegen uw snurken met onze gratis snurktest
Gratis en duurt slechts 3 minuten. Al meer dan 95.000 mensen gingen u voor.
Mandibulaire repositie apparaten vergelijken
Al onze mandibulaire repositie apparaten vergeleken gebaseerd op comfort, gebruik, hygiëne en nog veel meer.
Mandibulair repositie apparaat (MRA) aankoopgids
Adviseert u waar u op moet letten bij de aankoop van een mandibulair repositie apparaat (MRA). Wij laten hier verschillende modellen en technische benaderingen zien.
Gids mra slaapapneu beugel – antwoorden uit de praktijk
Mra beugels helpen in veel gevallen tegen slaapapneu. Ondertussen vallen ze ook onder de zorgverzekeringsuitkering. Hoe doeltreffend zijn ze en in welke gevallen betaalt het ziekenfonds?
Dr. Jan Wrede
Arts, Berlijn Jan Wrede werkt als arts in Berlijn. Hij studeerde geneeskunde aan de FAU Erlangen-Nürnberg en de Semmelweis Universiteit in Boedapest. Al tijdens zijn studie schreef hij talrijke wetenschappelijke artikelen, vooral over snurken.
Welkom op SomniShop!